شکاف جنسیتی دستمزد در بریتانیا بالاتر از میانگین اتحادیه اروپا
بریتانیا با ثبت شکاف ۱۳ درصدی دستمزد میان زنان و مردان، بالاتر از میانگین اروپا قرار دارد؛ پژوهشی تازه نشان میدهد این فاصله حتی بیش از آمار رسمی برآورد شده است.
بریتانیا همچنان یکی از بالاترین شکافهای دستمزدی میان زنان و مردان را در اروپا ثبت میکند؛ شکافی که نشان میدهد زنان به طور قابلتوجهی کمتر از مردان درآمد دارند، با وجود سالها بحث و سیاستگذاری. پژوهش تازه همچنین حاکی از آن است که این شکاف حتی بزرگتر از آمارهای رسمی است و این موضوع پرسشهایی درباره روششناسی و برآوردهای گذشته برمیانگیزد.
براساس تازهترین دادههای اداره ملی آمار بریتانیا (ONS)، در آوریل ۲۰۲۴، دستمزد ساعتی میانه برای کارکنان تماموقت مرد ۱۹.۲۴ پوند (۲۲.۵ یورو) و برای زنان ۱۷.۸۸ پوند (۲۰.۹ یورو) بوده است. این اختلاف به معنای شکاف دستمزدی ۷ درصدی است که نسبت به سال ۲۰۲۳ (۷.۵ درصد) اندکی کاهش یافته است. به بیان دیگر، در برابر هر ۱۰۰۰ پوند درآمد مردان، زنان تنها ۹۳۰ پوند دریافت میکنند.
این در حالی است که در میان کارکنان پارهوقت، الگو برعکس است: مردان ۱۳ پوند (۱۵.۲ یورو) در ساعت و زنان ۱۳.۴۰ پوند (۱۵.۶ یورو) در ساعت دریافت کردهاند. این تفاوت به معنای شکاف دستمزدی منفی ۳ درصد است و نشان میدهد زنان در کار پارهوقت اندکی بیشتر از مردان درآمد دارند. اما وقتی همه کارکنان، صرفنظر از نوع قرارداد، در نظر گرفته شوند، اختلاف بزرگتر میشود. میانگین دستمزد ساعتی برای مردان ۱۸.۲۶ پوند (۲۱.۳ یورو) و برای زنان ۱۵.۸۷ پوند (۱۸.۵ یورو) بوده است که معادل شکاف ۱۳.۱ درصدی است. این یعنی زنان برای هر ۱۰۰۰ پوندی که مردان دریافت میکنند، تنها ۸۶۹ پوند دستمزد میگیرند.
برآوردها کمتر از واقعیت است
اما پرسش اصلی این است که آیا آمارهای رسمی تصویر دقیقی از واقعیت ارائه میدهند؟ پژوهشی دانشگاهی به سرپرستی پروفسور جان فورث از دانشگاه City St Georges لندن نشان میدهد که شکاف دستمزدی جنسیتی در بریتانیا در طول بیش از دو دهه گذشته به طور سیستماتیک کمتر از واقع برآورد شده است. پژوهشگران دریافتند که آمارهای رسمی این شکاف را حدود یک واحد درصد کمتر نشان دادهاند.
آنها تأکید کردند که مشکل از شیوه وزندهی دادههای آماری ONS ناشی میشود. بهویژه مشاغل در شرکتهای کوچک، تازهتاسیس و خصوصی بهدرستی در محاسبات بازتاب نیافتهاند.
با این حال، اثر مالی محسوس است. در بریتانیا، دستمزد سالانه میانه برای کارکنان تماموقت در آوریل ۲۰۲۴ معادل ۳۷٬۴۳۰ پوند (۴۳٬۶۹۷ یورو) بود که براساس شکاف رسمی ۱۳.۱ درصدی، زنان با همین سطح شغلی ۴٬۹۰۳ پوند کمتر از مردان درآمد خواهند داشت. اما اگر شکاف ۱۴.۱ درصدی اصلاحشده را لحاظ کنید، این کمبود به ۵٬۲۷۸ پوند میرسد؛ یعنی اختلاف درآمد حدود ۳۷۵ پوند بیشتر میشود.
تفاوتها در مشاغل مختلف
شکاف دستمزدی جنسیتی در بخشهای مختلف بازار کار یکسان نیست. این شکاف در مشاغل فنی و حرفهای بیشترین میزان را دارد و در مشاغل مربوط به مراقبت، تفریح و خدمات اجتماعی کمترین است. همچنین الگویی روشن وجود دارد: بخشهایی که سهم بیشتری از زنان را در نیروی کار دارند، معمولاً دستمزدهای میانه پایینتری دارند. بیشتر مشاغلی که زنان در آنها بیش از ۵۰ درصد کارکنان را تشکیل میدهند، کمتر از ۲۰ پوند در ساعت پرداخت میکنند، در حالی که مشاغل با دستمزد بالاتر (حدود ۳۰ پوند در ساعت) غالبا در اختیار مردان است. این موضوع نشاندهنده نابرابری هم در سطح پرداخت و هم در جایگاه شغلی است.
مقایسه بریتانیا با سایر کشورها
در سال ۲۰۲۳، بریتانیا با ثبت شکاف ۱۳.۳ درصدی، در جایگاه هشتم از میان ۳۱ کشور اروپایی قرار گرفت. دادههای سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) نشان میدهد که شکاف دستمزدی در بریتانیا بیشتر از میانگین ۹.۴ درصدی اتحادیه اروپا است و بالاتر از میانگین ۱۱.۳ درصدی کشورهای OECD قرار دارد.
در میان اقتصادهای بزرگ اروپا، آلمان بالاترین شکاف را با ۱۴.۲ درصد دارد و بریتانیا در جایگاه بعدی قرار گرفته است. در مقابل، فرانسه و اسپانیا هر دو شکافی برابر با ۶.۲ درصد ثبت کردند و ایتالیا تنها با ۴.۱ درصد کمترین اختلاف را دارد. این بدان معناست که شکاف دستمزدی در بریتانیا بیش از دو برابر همسایگان اروپاییاش، فرانسه و اسپانیا است.
در سطح قاره، استونی بیشترین شکاف را با ۲۴.۷ درصد و لوکزامبورگ کمترین را با تنها ۰.۴ درصد گزارش دادهاند. این ارقام که براساس دادههای OECD ارائه شده، به دلیل تفاوتهای روششناسی اندکی با آمار ONS متفاوت است، اما همچنان معیار اصلی برای مقایسههای بینالمللی به شمار میرود.
یک چالش پایدار
شکاف دستمزدی جنسیتی در بریتانیا طی سالهای اخیر اندکی کاهش یافته، اما همچنان یک چالش پایدار است. آخرین دادهها از پیشرفت نسبی در مشاغل تماموقت حکایت دارد، اما وقتی کل بازار کار در نظر گرفته شود، نابرابری همچنان چشمگیر است. همچنین یافتههای پژوهش جدید درباره برآورد کمتر از واقع این شکاف، نگرانیهای تازهای را درباره نابرابری درآمدی و حضور زنان در بازار کار ایجاد کرده است.
در حالی که سیاستگذاران بر بهبود تدریجی تأکید دارند، مقایسههای بینالمللی نشان میدهد که بریتانیا هنوز راه درازی در پیش دارد. با گسترش سیاستهای شفافیت حقوق و ابتکارات برابری دستمزد، بحثها احتمالا بر سر سرعت تغییرات و شیوه اندازهگیری آنها شدت خواهد گرفت.
