۱۴ درصد جمعیت ایران سالمند شد
ایران با شتاب وارد دوره سالمندی شده و اگر این پدیده در سیاستگذاری به رسمیت شناخته نشود، میتواند از یک فرصت اقتصادی و اجتماعی به بحران تبدیل شود.
به گزارش آتیه آنلاین، در همایشی که با محور «شهر دوستدار سالمند» برگزار شد، سید جواد حسینی، رئیس سازمان بهزیستی کشور، با طرح مفاهیمی کلیدی از «گسل شناختی» تا «اقتصاد نقرهای»، تلاش کرد اهمیت و فوریت مسئله سالمندی در ایران را برجسته کند. او در آغاز سخنان خود با اشاره به افزایش شتابان جمعیت سالمندان گفت: «طبق آمارهای رسمی، جمعیت سالمند ایران به ۱۲ درصد رسیده اما آمارهای جدید نشان میدهد که از مرز ۱۴ درصد هم عبور کردهایم؛ یعنی ایران رسماً وارد دوره سالمندی شده است.»
به گزارش ایسنا، حسینی یکی از اصلیترین چالشها را «گسل شناختی» در حکمرانی دانست؛ شکافی میان واقعیتهای جامعه و میزان توجه سیاستگذاران به این واقعیتها. او هشدار داد: «اگر بردار تحولات، نیازها و مشکلات جامعه با برنامهریزیهای حاکمیتی همراستا نشود، گسل شناختی ایجاد میشود.» به باور او، همانطور که سالها پیش نوجوانی در نظام اجتماعی ایران «به رسمیت شناخته نمیشد»، امروز سالمندی گرفتار همین غفلت است و باید «از گسل شناختی عبور کند».
وی با ترسیم چشماندازی نگرانکننده، یادآور شد که ایران تا سال ۱۴۳۰ «به یکی از کشورهای شدیداً سالخورده» تبدیل خواهد شد و پیشبینیها از «۳۰ درصد جمعیت سالمند» در آن سال حکایت دارد. حسینی تأکید کرد: «پدیده سالمندی به وضوح در حال وقوع است و باید در سیاستگذاریها به آن توجه بیشتری شود.»
رئیس سازمان بهزیستی بخش مهمی از سخنان خود را به اقدامات اخیر دولت و سازمان بهزیستی اختصاص داد. او خبر داد که «بیش از ۳۰ جلسه کارشناسی» با معاون اول رئیسجمهور برگزار شده و نتیجه آن «بهروزرسانی سند ملی سالمندی» و حرکت به سمت «ارتقای ساختار و شورای سالمندی» بوده است. همچنین دو جلسه عالی سالمندی در ماههای اخیر برگزار شده که به گفته او «دستاوردهای بسیار مهمی» داشته است. یکی از این دستاوردها، تصویب ایجاد «۱۶ محیط دوستدار سالمند» در کشور است؛ اقدامی که البته به گفته او «آغاز راه» محسوب میشود و نیازمند پیگیری پایدار است.
حسینی همچنین از احصای وظایف ۲۷ دستگاه دولتی در حوزه سالمندی خبر داد و تأکید کرد که دستگاهها باید «وظایف خود را به عمل نزدیک کنند». او یادآور شد که سالمندی «بحران نیست» اما اگر به رسمیت شناخته نشود، «به بحران تبدیل خواهد شد». وی افزود: «شاخص سالمندی نشانگر بهداشت و سلامت یک کشور است.»
در بخشی امیدبخش از سخنرانی، حسینی بر ظرفیتهای اقتصادی سالمندان تمرکز کرد. به گفته او، با میانگین بازنشستگی ۵۲ سال و امید به زندگی ۷۶ سال، «یکسوم زندگی ایرانیان در دوران سالمندی میگذرد» و این میتواند منبع شکلگیری «اقتصاد نقرهای» باشد؛ اقتصادی که بر پایه مهارتها و توانمندیهای سالمندان شکل میگیرد. او توضیح داد: «سالمندان مهارتهای ارزشمندی دارند، بیمه لازم ندارند و میتوانند در کارهای سبک خانوادگی نقشآفرین باشند.»
حسینی همچنین بر ضرورت تقویت پیوندهای بیننسلی تأکید کرد و فعالیتهای ورزشی، فرهنگی و هنری مشترک بین نسلها را یکی از راههای کاهش «گسست نسلی» دانست. او حتی از برنامه سازمان برای ایجاد «مهدکودک سالمند» خبر داد و گفت: «سالمندان و کودکان نیازهای چندوجهی یکدیگر را تأمین میکنند. آیا نمیتوانیم این دو را در کنار هم قرار دهیم؟»
سخنان رئیس سازمان بهزیستی مجموعهای از هشدارها، تحلیلها و امیدها بود؛ تصویری روشن از آیندهای که تنها با «به رسمیت شناختن سالمندی» و حرکت از شناخت به عمل، میتواند فرصتی برای جامعه ایران باشد، نه بحرانی قریبالوقوع.
