دسترسی محدود به فیزیوتراپی در مناطق محروم؛ عامل مهم تهدید سلامت عضلانی
متخصص بیماریهای عضلانی و اسکلتی و آسیبهای ورزشی گفت: شایعترین مشکلات مردم مناطق محروم دردهای ستون فقرات، زانو و شانه است که به دلیل کمتحرکی، تغذیه نامناسب، کار سنگین و نبود دسترسی مناسب به خدمات فیزیوتراپی، اغلب به سمت مزمن شدن پیش میرود.
حمیدرضا جعفری، متخصص بیماریهای عضلانی اسکلتی و آسیبهای ورزشی، درباره تجربه خود در ارائه خدمات سلامت به مناطق محروم توضیح داد: بیماریهای عضلانی اسکلتی محدود به یک شهرستان یا استان خاص نیست و در سراسر کشور شایع است. بیشترین نواحی درگیر شامل ستون فقرات، گردن، کمر، مفصل شانه و زانوها هستند.
او علت اصلی این مشکلات را وضعیت نامناسب تغذیه، کمتحرکی و کار بیش از حد عنوان کرد.
جعفری ادامه داد: کمردرد شایعترین مشکل در مناطق محروم است. بسیاری از مردم با درد مراجعه میکنند، اما برای پیشگیری اقدام جدی نمیکنند زیرا اطلاعات کافی در این زمینه ندارند. برای بیمارانی که دچار مشکلات ستون فقرات یا زانو هستند، ورزشهای اصلاحی آموزش داده میشود و تأکید میشود که انجام مستمر این ورزشها ضروری است تا بیماری تشدید نشود و به جراحی منجر نشود.
این متخصص بیماریهای عضلانی اسکلتی در گفتوگویی با خبرگزاری آنا گفت: درمان بیماریهای عضلانی اسکلتی تقریباً به طور مساوی بین دارودرمانی و فیزیوتراپی تقسیم میشود؛ حدود ۵۰ درصد نتیجه درمان به دارو بستگی دارد و ۵۰ درصد دیگر به فیزیوتراپی و ورزشدرمانی. این نوع بیماریها بدون استفاده از ابزارهای کمکی مانند فیزیوتراپی قابل کنترل نیستند.
جعفری تاکید کرد: بسیاری از ساکنان مناطق دورافتاده برای دریافت خدمات فیزیوتراپی مجبور به سفر به مراکز استانها هستند که علاوه بر مسیر طولانی، هزینههای بالایی برای خانوادهها ایجاد میکند.
او در پاسخ به پرسشی درباره تفاوت شیوع بیماریها میان زنان و مردان گفت: در این مورد تفاوت محسوسی دیده نمیشود. زنان و مردان هر دو در این مناطق فعالیتهای سنگین کشاورزی، دامداری و خانگی انجام میدهند.
به گفته جعفری سطح پایین آگاهی مردم نیز عامل مهمی در مزمن شدن بیماریهاست. بسیاری از افراد حتی برای پیشگیری اطلاعات کافی ندارند و همین مسئله باعث میشود بیماریها به مرحله مزمن برسند.
او ادامه داد: خدمات مقطعی اثرگذاری محدودی دارند و برای رسیدن به نتیجه مطلوب، حضور طولانیمدت در منطقه ضروری است؛ برای مثال، اگر دستگاه فیزیوتراپی در منطقه فراهم شود و تیم درمانی حداقل ۱۰ روز حضور داشته باشد، امکان انجام ۱۰ جلسه درمانی برای هر بیمار فراهم میشود. در شرایط فعلی، پیگیری طولانیمدت بیماران ناقص است.
به باور این متخصص بسیاری از بیماران در مناطق محروم، به دلیل فقدان دسترسی به پزشک متخصص، نداشتن آگاهی و هزینههای بالای درمان، دیر مراجعه میکنند و بیماریشان به مرحله مزمن میرسد. شروع دیرهنگام درمان روند بهبود را دشوار میکند و گاهی حتی مانع بهبود کامل میشود. این موضوع نیازمند سیاستگذاری کلان است و وزارت بهداشت باید پزشکان طرحی و متخصصان را به شهرستانهای کمبرخوردار اعزام کند تا امکانات سلامت تنها در شهرهای بزرگ متمرکز نباشد.
جعفری گفت: مراکز سلامت نقش خط اول تماس مردم با نظام سلامت را ایفا میکنند و میتوانند با آموزشهای ساده، از طریق بروشور، تراکت و آموزش سه ورزش ساده برای عضلات کمر، از بسیاری از مشکلات جدی مانند بیرونزدگی دیسک پیشگیری کنند.
